De maand november 2024 bleek de op één na warmste november maand ooit. En 2024 wordt het warmste jaar sinds de temperatuur wordt gemeten! Het aanpakken van de klimaatuitdaging, staat en valt bij het onderkennen dat er een klimaatprobleem is. Dan is er in Den Haag nog wel wat missiewerk te doen. Daar zit het kabinet nog in de ontkenningsfase. Gelukkig kan een gemeentebestuur een ander geluid laten horen.

Welvaart

De tijd dat gedacht werd dat het klimaatprobleem kan worden opgelost met doorgaan op de ingeslagen weg vol zogenaamde onmisbare luxe als een tweede auto, derde vliegvakantie en een vierde online bestelde zomerjas maar dan op ‘duurzame’ wijze, ligt achter ons. Dat is doorgaan met dat wat ons in de problemen heeft gebracht. Daar helpt een boom planten aan de andere kant van de wereld helemaal niets aan. Nou ja, helemaal niets? We kopen er ons schuldgevoel mee af. Niet de behoeften van de mens horen centraal te staan maar de grenzen van wat de aarde kan leveren aan energie én grondstoffen. Het gaat er dus niet om hoe duurzaam we in onze welvaart kunnen voorzien maar om welke welvaart mogelijk is bij een duurzaam gebruik van grondstoffen. 

Dan zal de economie, ook de lokale, moeten worden aangepast zodat deze intrinsiek circulariteit stimuleert. Én zeg nu niet dat je lokaal niets kunt betekenen en dat we niet het braafste jongetje van de klas hoeven te zijn! Dat is weglopen voor verantwoordelijkheid, een gemeentebestuur onwaardig. Alle beetjes helpen al is de weg nog zo bochtig én lang, ook een marathon begint met een eerste stap. 

Centraal in de wijk 

Zo kan veel meer gestuurd worden op gezamenlijkheid. Deelauto’s kennen we al. Profiteer van de veranderende opvattingen die door het gebruik van deelauto’s acceptabel zijn gemaakt. Zorg bijvoorbeeld voor een goed toegankelijke centrale plaats in de wijk. Stel daar ladders, kruiwagens en gereedschappen voor huis en tuin beschikbaar. Maar denk ook aan het minder laaghangend fruit als een wasplaats met wasmachines. Natuurlijk vraagt dat een andere manier van leven. In plaats van met de wasmand een paar meters (trap) lopen naar de wasmachine, zul je nu naar de gemeenschappelijk ruimte moeten. Maar omdat iets lastig is, is het nog geen reden om het niet te doen. Zie het als een uitdaging om een andere manier van leven van je inwoners aantrekkelijk te maken. Denk aan een strijkservice en het halen en brengen van de was. Én als er toch een centrale plek is, kan een repairshop worden ingericht en een aflever- en ophaaldienst voor pakketten worden opgezet. Aanvullend kunnen de pakketjes met een bakfiets aan huis worden gebracht. Het zijn maar wat ideeën, experimenteer daarmee zodat het verder kan worden uitgewerkt. 

Lange termijn denken 

De zoektocht naar een centrale plek begint in het wijkgebouw, ware het niet dat deze vaak zijn wegbezuinigd. In plaats van politiek bedrijven met de blik op korte termijn oplossingen, is lange termijn denken gewenst waarbij soms door de zure appel heen moet worden gebeten om tot een duurzame uitkomst te komen. Als er nog geen centrale plek is, zoek de plekken dan in bestaande gebouwen als scholen, verpleeghuizen of kantoren. 

Op deze wijze wordt sociaal kapitaal gebruikt om maatschappelijke waarde te creëren. En natuurlijk voelt dat soms als een stap terug in gemak. Maar, we hebben als inwoners veel rechten. Daar staan plichten tegenover. Plichten ten opzichte van zij die geen stem hebben zoals ander leven op aarde maar ook plichten ten opzichte van toekomstige generaties. Dat heeft zo zijn prijs. 

In het najaar van 1979 bracht Stevie Wonder de single ‘Send one your love’ uit. Dit nummer is afkomstig van het dubbelalbum ‘Journey Through The Secret Life of Plants’. Dit album vormt de soundtrack bij de natuurdocumentaire ‘The Secret Life of Plants’ uit 1979 van regisseur Walon Green. En deze documentaire is weer gebaseerd op het gelijknamige boek uit 1973 van Peter Tompkins en Christopher Bird.

De documentaire laat met behulp van time-lapse-fotografie versneld de groei en ontwikkeling van planten zien. De blinde Stevie Wonder schreef de muziek aan de hand van gedetailleerde beschrijvingen van wat te zien is op het projectiescherm. 

Het boek en de documentaire gaan over de plantenwereld en de relatie van de mensheid tot de natuur. Die relatie gaat veel dieper dan algemeen wordt verondersteld. In het boek wordt het idee uitgewerkt dat planten bewustzijn hebben, pijn kunnen voelen, op mensen reageren en dat ze een reeks emoties ervaren. Een visie die bij de gevestigde wetenschap omstreden is. 

Voor Stevie Wonder maakte dat allemaal niet uit. Een dubbelalbum lang zingt hij over hoe mooi en krachtig de natuur is en dat dit iets is om te koesteren en het zeker niet als vanzelfsprekend mag worden gezien. Hij moedigt je aan om je met al je zintuigen over te geven aan de natuur. Ook uit hij kritiek over de exploitatie van de aarde: “Het leven begint als een klein zaadje en mensen eigenen zich vaak, zonder toestemming, de vruchten van dat leven toe”.

Stevie’s ‘Journey Through The Secret Life of Plants’ is een fraaie ode aan de natuur en een mooie muzikale manier om te laten zien dat de mens niet boven de natuur staat maar hier onderdeel van is. 

Eind 1979 bracht het Amerikaanse trio Sugarhill Gang het nummer ‘Rapper’s Delight’ uit. Dit nummer wordt algemeen gezien als een mijlpaal in de muziekgeschiedenis. Het is de eerste grote rap- en hiphop hit. ‘Rapper’s Delight’ ging meer dan 5 miljoen keer over de toonbank en stond in Nederland drie weken op nr1. Ook maakte het nummer de weg vrij voor andere raphits zoals ‘Rap O Clap O’ van Joe Bataan en ‘Rapture’ van Blondie. 

Rap is in de jaren zeventig van de vorige eeuw ontstaan in de New Yorkse wijk Bronx. Typerend zijn de draaitafels voor snelle ritmes en beats én de ‘rhymes’, de gesproken teksten op rijm. Rap wordt vaak toegepast binnen de muziekstijl hiphop. De term ‘hiphop’ komt uit een nummer van Keef Cowboy (1960-1989), Amerikaanse rapper en MC (Master of Ceremonies) bij Grandmaster Flash and the Furious Five.

Lang bleven de muziekstromen ‘rap’ en ‘hiphop’ ondergronds in New York tot the Sugarhill Gang, een trio uit New Jersey, zich er mee ging bemoeien. The Sugarhill Gang bestond uit Wonder Mike, Big Bank Hank én Master Gee. Voor het kiezen van hun naam hoefden ze niet echt ver te zoeken, het is de naam van hun platenmaatschappij, Sugarhill Records. Én Sugarhill is dan weer een district in Harlem in New York.

‘Rapper’s Delight’ werd een wereldhit. Dat was mede te danken aan het gebruik van een opvallend basloopje. Opvallend, maar ook bekend in de oren klinkend. Het loopje was namelijk ‘geleend’ van het nummer ‘Good Times’ van Chic uit 1979. Alleen, daar hadden de componisten van ‘Rapper’s Delight’ nooit toestemming voor gevraagd laat staan dat er rechten werden afgedragen. Daar kwam dan ook een rechtszaak van met als uitkomst dat de heren Nile Rodgers en Bernard Edwards, de schrijvers van ‘Good Times’, voortaan ook als componist werden vermeld van ‘Rapper’s Delight’. En, niet onbelangrijk, dus ook meedeelden in de opbrengst van deze ‘millionseller’. Overigens, de platenmaatschappij heeft niet veel opnamekosten hoeven te maken want ‘Rapper’s Delight’ stond in één take op band. 

Welke herinnering heb jij aan ‘Rapper’s Delight’?

In september 1968 stond ‘Dong-dong-di-ki-di-gi-dong’ van de Golden Earrings, op nr1 in Nederland. Het was weliswaar de eerste nr1 hit in Veronica’s top40 van een Nederlandse popgroep, maar het was niet de eerste nr1 van een Nederlandse artiest. Die eer is weggelegd voor Karin Kent. Zij stond al in 1966 een week op nr1 met ‘Dans je de hele nacht met mij’. 

Het ritmische ‘Dong-dong-di-ki-di-gi-dong’ is een a-typisch nummer binnen het repertoire van the Golden Earrings. Ze speelden het dan ook niet veel live én zeker toen de groep meer de rockkant op ging én zich Golden Earring ging noemen, dus zonder ‘s’, verdween het nummer naar de achtergrond. 

‘Dong-dong-di-ki-di-gi-dong’ is geschreven door groepsleden George Kooymans en Rinus Gerritsen. Het duo had zich als componisten al ruimschoots bewezen want ‘Dong-dong-di-ki-di-gi-dong’ was de tiende Top40 hit voor de groep. En van die tien hits haalden acht ook nog eens de top10. 

De groepsnaam Golden Earrings komt overigens van de gelijknamige hit van de Amerikaanse zangeres Peggy Lee uit 1947. Met dat nummer stond zanger Frans Krassenburg in 1968 in de top40. Frans was de voormalige zanger van the Golden Earrings. Hij was ruim voor het uitbrengen van ‘Dong-dong-di-ki-di-gi-dong’ al vervangen door Barry Hay. 

‘Dong-dong-di-ki-di-gi-dong’ was de eerste van in totaal vijf nr1 hits voor de groep maar wel de enige onder de naam Golden Earrings. Als Golden Earring stond de groep ook nog op nr1 met ‘Back home’ in 1970, ‘Radar love’ in 1973  ‘Twilight zone’ in 1982 en ‘When the lady smiles’ in 1984. 

En, wat is voor jou het ultieme Golden Earring(s) nummer?

In 1982 stond het nummer ‘The Lion Sleeps Tonight’ in de uitvoering van de Britse studiogroep Tight Fit, twee weken bovenaan de Nederlandse top40. Dit is een cover, het origineel met de titel ‘Mbube’, komt uit 1939 en is geschreven door de Zuid-Afrikaan Solomon Linda. Hij nam het nummer met zijn groep the Evening Birds ook als eerste op.

Klassieker

‘The Lion Sleeps Tonight’ maakte een lange reis om een klassieker te worden. Aanvankelijk bleef het succes beperkt tot Zuid-Afrika. Dat veranderende toen de Amerikaanse musicoloog Alan Lomax het lied ontdekte en zijn vriend Pete Seeger tipte. Pete was zanger en gitarist van de groep the Weavers en die groep nam het nummer in 1951 op onder de titel ‘Wimoweh’. Zij dachten echter dat het nummer een traditional was en daarom werd Solomon Linda, de oorspronkelijke componist van het nummer, niet vermeld als auteur. Een vergissing met grote gevolgen. De uitvoering van the Weavers werd een redelijk succes maar dat succes voor het lied werd nog groter toen de groep the Tokens het nummer in 1961 opnam. Zij gaven het lied de titel ‘The lion sleeps tonight’ en die versie stond dertien weken in de Amerikaanse top40 waarvan drie weken op nr1. Daarna is het lied door veel artiesten opgenomen. Onder hen Miriam Makeba, Ladysmith Black Mambazo, het Kingston Trio én dus ook Tight Fit. Het lied is ook te horen in de Disney tekenfilm ‘The Lion King’ uit 1994. 

Auteursrechten 

Omdat het nummer bij de eerste Amerikaanse opname niet is toegeschreven aan componist Linda, kreeg deze dus ook geen royalties. En die waren inmiddels aardig opgelopen. In 2000, schreef de Zuid-Afrikaanse journalist Rian Malan een artikel over dit onrecht. Alleen al het gebruik van het nummer in de Disney film ‘The Lion King’ levert $15 miljoen aan auteursrechten op. Het artikel was in 2002 aanleiding voor regisseur Francois Verster om de documentaire ‘A Lion's Trail’ 'A te maken. Hij won er een prestigieuze Emmy mee. Deze aandacht voor de auteursrechten over het nummer was weer aanleiding om opnieuw naar deze rechten te kijken. Dit leidde in 2004 tot een rechtszaak waarbij uiteindelijk een deel van de royalties werd toegewezen aan de drie dochters van de inmiddels overleden componist Solomon Linda.