Afgelopen woensdag stond in “de Groene Amsterdammer” te lezen dat Ede een registratie bijhoudt van Roma zigeuners. Dit riep terecht veel vragen op want etnische registratie is in Nederland namelijk verboden. In een reactie gaf de wethouder aan dat de wet ‘schuurt’ met de werkelijkheid. De groep Roma zigeuners vraagt een aparte benadering om bijvoorbeeld het schoolverzuim terug te dringen. En om maatwerk te kunnen leveren moet er wel het een en ander worden bijgehouden, dus worden geregistreerd. Dit pleit Ede echter niet vrij want registratie is in strijd met de “wet bescherming persoonsgegevens” en daarmee is Ede in overtreding. Nu kent deze wet weliswaar een aantal mogelijkheden om, onder voorwaarden, toch gegevens bij te houden maar hier heeft Ede geen gebruik van gemaakt.

Verder is het ook nog de vraag hoe de lijst tot stand is gekomen en dus hoe betrouwbaar deze is. Hier kun je vraagtekens bij zetten als er volgens het artikel kinderen op de lijst staan van nog geen 7 jaar oud met de toevoeging “diefstal met geweldpleging”. Dit komt niet echt overtuigend over. Daarnaast zijn volgens een geciteerde ambtenaar uit het artikel gegevens uitgewisseld tussen politie, sociale dienst, kinderbescherming, gerechtshof en gemeente. En een dergelijke uitwisseling is niet toegestaan.

Tot zover de registratie. Wat onderbelicht is in de berichtgeving is de manier waarop de gemeente is omgegaan met de gegevens. Deze zijn zonder veel omhaal verstrekt aan een journalist. Ook kreeg de journalist toegang tot de dossiers en heeft deze vrij kopieën kunnen maken. Dus niet alleen met de registratie is Ede in de fout gegaan maar ook met het beheer van de vastgelegde gegevens. Dit roept vragen op. Hoe gaan ze om met andere gegevens? Worden deze ook zo gemakkelijk verstrekt? En kunnen hier ook zo gemakkelijk kopieën van worden gemaakt? Zijn de vaak privacy gevoelige gegevens van de inwoners van Ede wel veilig in het gemeentehuis?

Kortom, is het vertrekken van gegevens een incident omdat een naïeve medewerker de lessen over het verstrekken van vertrouwelijke informatie was vergeten of zijn er helemaal geen lessen geweest? Ik ben benieuwd naar de lessen die het college van B&W en de ambtenaren uit deze uitglijder zullen trekken.

Vorige week publiceerde de Kamer van Koophandel Midden-Nederland het rapport “Medewerkers gevraagd!” . In dit rapport staan de onderzoeksresultaten naar de werkgelegenheid in de regio’s Alblasserwaard, Rivierenland, Utrecht, Heuvelrug en Gelderse Vallei.

Zoals te verwachten zal de vraag naar laaggeschoolde banen afnemen en dan specifieker in de ‘maak’ industrie. Deze sector wordt verder niet gedefinieerd maar over het algemeen vallen hieronder bedrijven met veel fysieke productie zoals in de metaalsector, de elektrotechniek en de transport. Opvallend was de geringe stijging van banen in de agro-business, toch een sector waar we in de Vallei veel van verwachten. Een tekort aan werknemers zal zich voordoen in de dienstensector zoals de gezondheidszorg en in het algemeen bij “hooggeschoolde” banen. Onderwijs vormt dus een essentiële schakel. Daar moeten alle zeilen worden bijgezet en daarom moet worden geïnvesteerd in opleidingen waar aantoonbaar werk voor is. Al moet niet te specialistisch worden opgeleid omdat uit het onderzoek ook blijkt dat werknemers flexibel moeten zijn. Van iedere toekomstige werknemer wordt creativiteit verwacht en dan past het niet als deze min of meer is klaargestoomd voor de eerste baan. Daarbij geldt ook dat het leren niet ophoudt als het werk begint. In het kader van continue leren zullen werknemer en werkgever elkaars capaciteiten en mogelijkheden constant moeten afstemmen op de eisen van de toekomst.

Bij de cijfers mag niet worden vergeten dat we kampen met een vergrijzing en vergroening. Hierdoor krimpt de beroepsbevolking. Gunstig voor de werkloosheidscijfers zeker in een periode dat het economisch tegen zit, zoals nu,  maar funest voor de werkgelegenheid in een periode van bloei. Dan is er geld onder de mensen, dan is er dus vraag en moeten er producten zijn om deze vraag te bevredigen. Dan moeten deze producten wel worden geproduceerd. En daar heb je mensen en machines voor nodig. Maar als er een tekort aan beschikbare arbeidskrachten is, stijgen de lonen omdat arbeid een schaars goed is geworden. En dan verliest Nederland haar concurrentie positie ten opzichte van landen die de toekomst beter in het vizier hadden. Daarom moeten investeringen om het aantal mensen dat kan werken te vergroten heel serieus worden bekeken. De discussie over het verhogen van de pensioenleeftijd speelt al maar ook het betrekken van mensen die nu aan de zijlijn staan hoort daarbij. Denk dan aan mogelijke (her)intreders en vroegtijdige schoolverlaters. Naast de capaciteit aan arbeidskrachten kan ook de productiviteit worden verhoogd. Dan draait het om innovatie. Dan heb je mensen nodig die creatief zijn en met vernieuwing en verandering kunnen omgaan. En die mensen kun je nu al opleiden.

Communiceren is nog niet zo gemakkelijk. Daarmee vertel ik niets nieuws. Ik schreef er ook al vaker over. Maar het werd weer actueel toen ik deze week vanuit drie kanten werd geconfronteerd met de al dan niet slechte communicatie vanuit het gemeentehuis. Ik schrijf bewust “al dan niet” omdat veel ook met beleving en verwachting te maken heeft en er dus niet zomaar naar een kant van het ‘communicerende vat” kan worden gewezen.

Vanuit de bewonerscommissie aan de Amsterdamseweg komen klachten over de invulling van de nieuwe bestemming van het gebouw van scholengemeenschap ‘het Streek’. De commissie voelt zich onvoldoende gehoord en vindt dat ze door de gemeente niet betrokken wordt bij de besluitvorming.

In Lunteren klaagt buurtvereniging Kimmijser over de inrichting van het gebied rond de Poelakker. Er is dan wel een informatiebijeenkomst georganiseerd maar hier was volgens de bewoners “alleen ruimte voor eenrichtingsverkeer vanuit de gemeente” laat staan dat meningen en argumenten van de bewoners in de besluitvorming werden betrokken. Bij de bewoners leeft het gevoel dat de gemeente haar plannen er gewoon doordrukt.

Tot slot zijn de agrariërs uit het buitengebied boos op wethouder Kremers omdat zij vinden dat hij “onvoldoende rekening houdt met hun specifieke belangen”. Al valt tussen de regels ook te lezen dat deze wethouder, al of niet gedwongen door de bezuinigingen, wat strakker de teugels aantrekt waar de vorige wethouder “ambtenaren tegenhield om dwangsommen te innen”.

Het heeft allemaal te maken met het managen van verwachtingen. Wat verwacht de een van de ander. En die verwachtingen kunnen hoog gespannen zijn als je niet duidelijk bent. En je bent niet duidelijk als je bijvoorbeeld verzuimd om aan te geven wat de speelruimte is, of welke bevoegdheid er zijn of op welke termijn iets speelt. En door het belang van de ander onvoldoende te onderkennen, wordt er niet altijd aan gedacht om de ander ook te informeren. En als er al wordt geïnformeerd, is er huivering omdat je in het besluitvormingsproces niet alles op ieder moment weet en er dus onzekerheid is. Bijvoorbeeld in het geval van “het Streek” omdat je nog met potentiële gebruikers van het pand om de tafel moet zitten om de financiële voorwaarden te bespreken. En als de verwachting is dat een informatieavond er is om alle onzekerheid weg te nemen, worden geopperde ideeën al snel gezien als uitgewerkte plannen. Bewoners hebben behoefte aan zekerheid maar dat kan de gemeente niet op ieder moment geven. Zij kan en moet wel duidelijkheid geven.  

Communiceren is dus lastig. Maar dat betekent nog niet dat we ons hier bij neer moet leggen. Want waar mensen er samen niet uitkomen worden tegenstellingen alleen maar uitvergroot. Dit bleek ook bij de Amsterdamseweg waar de wethouder zei dat “wie last heeft maar naar Australië moet verhuizen” en de bewoners vinden dat ze “gewoon dom worden gehouden”.

Iedere dag geeft weer een nieuwe kans om beter te communiceren. Kijk dus eens vaker door de bril van de ander en maak een onderscheid in zekerheid en duidelijkheid.    

De gemeente Ede staat voor een zware opgave. Er moet tot 2014 12 miljoen euro worden bezuinigd. Een fors bedrag. Deze bezuinigingen verschijnen als donkere wolken aan de horizon. Maar linksom of rechtsom, het gaat de komende jaren pijn doen in de portemonnees van de inwoners van Ede. Hoe pijnlijk ook, de gemeenteraad zal moeten kiezen.

Juist onder moeilijke omstandigheden kan een gemeentebestuur laten zien wat ze waard is. En juist nu valt dit college bij de eerste de beste vuurproef door de mand. Ze doet voorstellen waarbij:

o     niet naar de lange termijn wordt gekeken

o     het sociale hart weg wordt gehakt uit de gemeente en

o     geen oog is voor natuur en landschap.

Maar omdat er geen helder kader is kunnen de keuzes niet worden uitgelegd. En dan komen vragen boven die eigenlijk niet te beantwoorden zijn zoals:

o     Waarom wel bezuinigen bij het Luntersche Buurtbosch en niet bij de Edese bossen?

o     Waarom wel bezuinigen bij de Oude Hofstede of zorgboerderij De Proosdij en niet bij de schaapskudde

Het college schrijft wel dat sportclubs en vrijwilligers als het cement in de samenleving worden gezien en dat minima kunnen rekenen op steun maar in de praktijk is dit toch wel even anders want voorzieningen als

o     Witgoedregeling voor minima

o     Computerregeling voor minima

o     Collectief vraagafhankelijk vervoer voor ouderen

o     Welzijn en zorg voorzieningen voor ouderen

o     Schoolzwemmen

worden gewoon wegbezuinigd. En dat terwijl een goede minimaregeling veel leed kan opvangen.

GroenLinks/PE kan zich totaal niet vinden in de door B&W voorgestelde begroting en maakt andere keuzes om de bezuinigingen het hoofd te bieden. Voor GroenLinks/PE is het sociale aspect en het milieu van immens belang zijn. De eerder genoemde voorzieningen voor jongeren, ouderen en minima willen wij handhaven. Verder zijn de ecologische verbindingszones essentieel om de gevolgen van de klimaatverandering het hoofd te bieden. Hier moet je dus nu aandacht aan geven anders zijn de gevolgen niet meer te overzien. Daarnaast past milieueducatie bij een gemeente die zichzelf graag groen noemt en millenniumgemeente is. Ook dit moet je dus handhaven.

Volgens GroenLinks/PE kan worden bezuinigd op:

o     Grote projecten als Spoorzone en Veluwse poort,

o     Kenniscampus Zandlaan

o     Akoestiek raadszaal

o     Citymarketing

o     Hoeven (semi) gemeentelijke kantoren niet op A-locatie te staan.

o     Als je meer thuis werkt en flexplekken gebruikt kunnen hele kantoren in de verkoop.

o     Als NS station “Veenendaal - De Klomp” een regio functie en P&R station wordt kan auto parkeren bij Ede - Wageningen worden ontmoedigd door ervoor te laten betalen. Er is genoeg OV naar het station toe.

o     In plaats van de grond voor sociale woningen duurder te maken zoals nu wordt gedaan, maak je de grond voor ‘niet-sociale’ woningen duurder

o     Verkoop/verhuur snippergroen langs huizen. Onderhoud is duur en dit kan net zo goed door de bewoners zelf gedaan worden,

o      Vervang meer verkeerslichten door rotonden: die vragen geen stroom en onderhoud en hoeven niet vervangen te worden. De rotondes kunnen vervolgens worden verhuurd aan bedrijven.

Er moet werk worden gemaakt van een cultuuromslag. Inwoners, verenigingen en bedrijven kunnen meer worden betrokken bij de bezuinigingen. Nu is het vaak eenrichtingsverkeer en worden de bezuinigingen opgelegd. Vraag ook wat van inwoners en verenigingen en beloon activiteiten als:

o     het exploiteren van buurtvoorzieningen,

o     het beheer van de omgeving en

o     het onderhoud van het groen en de accommodaties.

Inwoners en verenigingen hebben veel expertise in huis die ze graag willen en kunnen inzetten. Mobiliseer die kennis. Daarmee voorkom je verschraling van de buurt.